“One Health” – inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)

W związku z potencjalnymi zagrożeniami, jakich doświadczaliśmy jak pandemia COVID-19, mpox, ogniska eboli, choroby odzwierzęce, WHO, FAO, WOAH i UNEP podpisali porozumienie czterostronne, dotyczące walki z wyzwaniami związanymi z bezpieczeństwem zdrowotnym. “One Health” jest postrzegane jako główne podejście do rozwiązywania tych pilnych i złożonych wyzwań stojących przed społeczeństwem.

Porozumienie WHO — “ONE HEALTH” to inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która ma na celu promowanie podejścia “jeden świat — jedno zdrowie” (ang. One Health). Podejście One Health zakłada, że zdrowie człowieka, zwierząt i środowiska naturalnego są ze sobą powiązane i wzajemnie zależne. Zdrowie ludzkie jest nierozerwalnie związane z dobrostanem zwierząt i środowiska naturalnego, a choroby przenoszone pomiędzy ludźmi, zwierzętami i środowiskiem naturalnym są silnie ze sobą powiązane.

“ONE HEALTH” ma na celu zwiększenie świadomości na temat złożonych zależności między zdrowiem ludzi, zwierząt i środowiska naturalnego oraz promowanie koordynowanych działań między różnymi sektorami w celu poprawy zdrowia i dobrostanu wszystkich tych elementów. W ramach tej inicjatywy WHO działa na rzecz poprawy nadzoru nad chorobami zakaźnymi przenoszonymi ze zwierząt na ludzi oraz wspiera rozwój zintegrowanych systemów zdrowia publicznego i weterynaryjnego.

Podpisano porozumienie “ONE HEALTH”

27 marca 2023 roku QU Dongyu, dyrektor generalny FAO, Inger Andersen, dyrektor wykonawczy UNEP, Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny WHO i Monique Eloit, dyrektor generalna WOAH — podpisali porozumienie “One Health” [pol. “Jedno Zdrowie”].

Podejście „Jedno zdrowie” jest wykorzystywane do projektowania i wdrażania programów, inicjatyw w zakresie bezpieczeństwa biologicznego, polityk umożliwiających oraz, w stosownych przypadkach, ram regulacyjnych w celu zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego od społeczności po poziom krajowy i międzynarodowy. “Jedno zdrowie” w transformacji systemów rolno-spożywczych to kluczowy priorytetowy obszar programowy i część strategicznych ram FAO (2022-2031) [FAO]

One Health to zintegrowane, jednoczące podejście, którego celem jest zrównoważony bilans i optymalizacja zdrowia ludzi, zwierząt i ekosystemów. Uznaje, że zdrowie ludzi, zwierząt domowych i dzikich, roślin i szerszego środowiska (w tym ekosystemów) są ze sobą ściśle powiązane i współzależne. 

Definicja OHHLEP One Health, 2021

Priorytety FAO “One Health

W dokumencie One Health zaproponowano 6 priorytetowych obszarów działania:

  1. Zwiększanie zdolności “Jednego zdrowia” w celu wzmocnienia systemów opieki zdrowotnej poprzez zwiększenie wkładu w „Jedno zdrowie” i różnorodność biologiczną oraz jego usługi ekosystemowe, zdrowie środowiskowe, glebę/grunty, wodę, bezpieczeństwo żywności i zrównoważony rozwój systemów rolno-spożywczych.
  2. Zmniejszanie ryzyka od pojawiających się i powracających epidemii i pandemii chorób odzwierzęcych.
  3. Kontrolowanie i eliminowanie chorób odzwierzęcych, zaniedbanych chorób tropikalnych i wektorowych (wirusowych, bakteryjnych i pasożytniczych)
  4. Wzmocnienie oceny, zarządzania i informowanie o zagrożeniach dla bezpieczeństwa żywności. Ułatwianie skutecznej gotowości na sytuacje kryzysowe i reagowanie na działania wyprzedzające i reagowanie na sytuacje kryzysowe w łańcuchu pokarmowym, kwestie bezpieczeństwa żywności i inne zdarzenia zdrowotne na linii ludzi, zwierząt, roślin i środowiska.
  5. Ograniczenie cichej pandemii i usprawnienie zarządzania ryzykiem oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR) –  na poziomie krajowym, regionalnym i globalnym w sektorze żywności i rolnictwa.
  6. Włączenie Środowiska w ramach “Jednego Zdrowia”.

Konieczne są wysiłki w celu promowania zrównoważonego rozwoju środowiska, zachowania różnorodności biologicznej i zapobieganie dalszej degradacji i zubożeniu środowiska. Celem pierwszego obszaru działania jest zapewnienie odpowiedniego prowadzenia i narzędzi do skutecznego wdrażania podejścia wielosektorowego w celu promowania zdrowia ludzi, zwierząt, roślin i ekosystemów oraz zapobiegania i zarządzania ryzykiem na linii człowiek-zwierzę-roślina-środowisko.

One Health

Program ONE HEALTH

Program ONE HEALTH WHO obejmuje szeroki zakres obszarów działania, które obejmują:

  • Zdrowie ludzi,
  • Zdrowie zwierząt,
  • Środowisko naturalne,
  • Systemy ochrony zdrowia,
  • Badania i innowacje,

Obszary te są ściśle ze sobą powiązane i wymagają zintegrowanego podejścia, aby osiągnąć cele programu “ONE HEALTH”.


Literatura:

FAO, UNEP, WHO, and WOAH. 2022. One Health Joint Plan of Action (2022-2026). Working together for the health of humans, animals,
plants and the environment. Rome. https://doi.org/10.4060/cc2289en ; https://www.who.int/publications/i/item/9789240059139

Fot. Licencja CC, Światowa Organizacja Zdrowia. (2023, March 24). In Wikipedia. https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awiatowa_Organizacja_Zdrowia

dr Anna Górska

Anna Górska – dr nauk społecznych w dyscyplinie nauk o polityce i administracji. Adiunkt Instytutu Nauk Ekonomicznych i Opiekun Studenckiego Koła Naukowego INE w Staropolskiej Akademii Nauk Stosowanych w Kielcach. Członek Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i Polskiego Naukowego Towarzystwa Marketingowego. Doktorat obroniła na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa. Absolwentka studiów doktoranckich z nauk ekonomicznych w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Autorka książki pt. „Unia Europejska wobec problemu ubóstwa energetycznego w wybranych państwach członkowskich” oraz współautorka wielu monografii, publikacji naukowych z zakresu polityki UE, polityki gospodarczej, nauk ekonomicznych, bezpieczeństwa i energetyki oraz zarządzania i marketingu. Redaktor tematyczny Zeszytów Naukowych Gospodarka i Finanse. Prowadzi wykłady i seminaria z analizy finansowej oraz marketingu. Współpracowała jako ekspert ds. bezpieczeństwa energetycznego z Instytutem Wymiaru Sprawiedliwości w zakresie prawnych aspektów ubóstwa energetycznego i przestępstwa kradzieży energii elektrycznej. Recenzentka artykułów naukowych i prac dyplomowych. Promotor 99 prac magisterskich i licencjackich. Główne zainteresowania badawcze: ubóstwo energetyczne, OZE, energetyka, prawo energetyczne, zrównoważony rozwój, bezpieczeństwo energetyczne, polityka gospodarcza, polityka Unii Europejskiej, międzynarodowe stosunki gospodarcze oraz analiza finansowa, rachunkowość, ekonomia, marketing i e-marketing.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *